[Dit artikel kwam tot stand naar aanleiding van de tentoonstelling Voornemens (januari 2026) en verscheen ook in The Art Couch (website en newsletter) – december 2025]

De bezoeker aan een tentoonstelling krijgt meestal alleen maar het resultaat te zien van een lang proces. De kunstenaar is maanden of jaren bezig met werk waarvan finaal maar een beperkte selectie tentoongesteld wordt. Veel werken zijn niet afgewerkt geraakt of zijn niet rijp genoeg om geëxposeerd te worden. Omdat de kunstenaar op de eerste plaats zelf een selectie maakt, maar ook derden, zoals de curator, de galerist, of naaste vertrouwelingen adviseren of opleggen om niet alle werken te tonen. Enkel die werken die het meest kans maken op succes, zij het boeiende gesprekken, zij het verkoopsgewijs harde valuta. Als kunstenaar zwicht je hiervoor – de opportuniteit om je werk te tonen mag dan open en wijd benut worden, bij voorkeur hou je er toch liefst positieve herinneringen aan over. Het is des mensen om hierin mee te denken met al wie in je entourage vertoeft.

Stel dat je dan toch een hele reeks werken open en bloot gooit. Nog niet direct voor het grote publiek, maar minstens voor een collega-kunstenaar. Dat is net wat collagekunstenares Janien Prummel heeft gedaan. De 366 collages uit haar project ‘Een jaar in collages’ bezorgt ze mooi verpakt in een plastic doos aan kunstenaars met de vraag om er iets mee te doen. Alles mag, behalve de collages stukmaken. Tot nu toe hebben 5 kunstenaars de uitdaging aanvaard. Ben je gevoelig aan de nummering op de ommezijde en leg je alle werken mooi in een tijdslijn, kies je er die werken uit die jou het meest aanspreken, of ga je op zoeken naar andere verbindingen? En wat doe je er dan finaal mee. In zoverre het resultaat er al toe doet.

Voor de expositie Voornemens* vertrok de interventie van de gastkunstenaar van het gegeven dat de volledige reeks niet enkel een tijdsaspect inhoudt, maar ook een ruimtelijke dimensie. En dat gaat verder dan de gesorteerde opstapeling in een doos of het uitzetten van de werken op een tijdslijn. Er werd voor gekozen om alle werken ruimtelijk met elkaar te verbinden. Niet enkel terugkijkend naar de historiek waaruit de werken ontstaan zijn, maar ook vooruitkijkend. Als een grote ‘Druivelaar’, met voor elke dag een mogelijk nieuw voornemen. Hiermee wordt de bezoeker uitgenodigd om door het proces heen te kijken en om voor zichzelf de best mogelijke beleving van het werk te creëren. Dat kan door een eigen selectie te maken, in te zoomen of net het grotere beeld op te zoeken.

Het hiernavolgende interview met kunstenares Janien Prummel geeft meer context rond dit project, maar vooral over hoe een kunstenaar omgaat met de uitdaging ‘proces’ versus ‘resultaat’. En ook hoe de ontwikkeling van haar kunstenaarschap het resultaat is van een permanent bezig zijn met het materiaal, heel vaak onbewust en los van wat het resultaat zal zijn of hoe de kijker erop zal reageren. Wat niettemin wegneemt dat het werk finaal wel zijn plaats opeist en om aandacht vraagt.

Het vervolg met het interview kan je hier lezen.